Na linii sporu

Linia 400 kV biegnąca od Ełku do granicy państwa wciąż budzi spore emocje. Niektórzy właściciele nieruchomości określają działania wykonawcy jako nierzetelne, wymieniając przy tym liczne – ich zdaniem – nieprawidłowości. Niedawno okazało się, że rzeczoznawczyni majątkowa, przygotowująca operaty, została ukarana zawieszeniem uprawnień i wykreśleniem z rejestru na cztery miesiące.

Czym to będzie skutkować i czy wpłynie na realizację inwestycji, bądź wartość umów podpisywanych z właścicielami gruntów?

Nie tak dawno biuro prasowe wykonawcy inwestycji informowało o sukcesach z realizacji przedsięwzięcia. – Do tej pory udało nam się porozumieć z ponad 90 proc. właścicieli działek na całej trasie linii, więc liczba postępowań administracyjnych nie była duża. Uważamy to za duży sukces zarówno nasz, a może przede wszystkim mieszkańców – tłumaczył wówczas Jerzy Dziepak, odpowiedzialny za fazę formalnoprawną projektu dyrektor z ELTEL Networks Rzeszów. Proponowane warunki nie odpowiadają jednak wszystkim właścicielom nieruchomości. Kilka osób już od dłuższego czasu wskazywało na pozorność prowadzonych negocjacji, „w oparciu o nierzetelne operaty szacunkowe, celowo sporządzone wbrew przepisom prawa i zasadom szacowania”. Jak się okazuje, problem z operatami jest kroplą w morzu wątpliwości.

Sprawa rzeczoznawczyni majątkowej trafiła w końcu do Komisji Odpowiedzialności Zawodowej przy Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju. Po przeanalizowaniu sytuacji wobec kobiety, która odpowiedzialna była za przygotowanie operatów, została zastosowana kara dyscyplinarna w postaci zawieszenia uprawnień zawodowych na okres 4 miesięcy. Jak wskazują właściciele gruntów – decyzja ministra potwierdza ich zarzuty.

Nieco odmienne stanowisko prezentuje wykonawca linii – firma ELTEL Networks Rzeszów. Jacek Miciński, rzecznik inwestycji w imieniu wykonawcy nadesłał do naszej redakcji w oświadczenie w tej sprawie. Treść poniżej:

Orzeczenie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju jest nam dobrze znane. Zdecydowana większość uwag dotyczy uchybień o charakterze formalnym, które – co najważniejsze – nie miały wpływu na oszacowanie kwot służebności. Istnieje natomiast uzasadniona obawa, że komisję wprowadzono w błąd, przekazując do oceny niekompletny operat.
Rzeczoznawczyni zarzucono m.in to, że nie dołączyła wypisu z rejestru gruntów, tymczasem to nieprawda, operaty zawierały również taki załącznik. Dlatego między innymi rzeczoznawczyni wnioskuje o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Po zapoznaniu się z decyzją ministerstwa zleciliśmy ocenę problematycznych operatów Instytutowi Infrastruktury Liniowej – autorytetowi w kwestii tego typu wycen. Chcieliśmy ustalić ponad wszelką wątpliwość, czy rzekome błędy, jakie wskazała komisja, mogły mieć wpływ na niedoszacowanie odszkodowań. Dziś wiemy, że ryzyka takiego nie ma. To zresztą ma odbicie w bardzo wysokim odsetku zawartych umów, a także w cenach transakcyjnych nieruchomości o podobnym profilu.

Trudno ustosunkować się do zarzutu o „pozorność negocjacji”. Jeśli właściciele działek rolnych w gminie Szypliszki i na obrzeżach miasta Suwałki żądają kwot zbliżonych do cen działek budowlanych pod Warszawą, to jest to ich prawo. Jeśli ktoś oczekuje prawie dwóch milionów złotych za zajęcia pasa nieruchomości rolnej klasy IV, na której ponadto w studium gminy Szypliszki uwzględniono realizację inwestycji celu publicznego w postaci linii elektroenergetycznej 400kV, to jest to jego wola. Nie widzimy jednak powodu, żeby dla kilku osób stosować niczym nieuzasadnione odstępstwo, tylko dlatego, że blokują ważną dla bezpieczeństwa inwestycję i starają się uzyskać odszkodowania zawyżone o kilka tysięcy procent. Jeżeli na terenie objętym inwestycją kwotę odszkodowań przyjmują niemalże wszyscy mieszkańcy można chyba założyć, że oferowane rekompensaty są adekwatne.

Właściciele dwóch z opisywanych nieruchomości  przedstawili nam własne operaty. Problem polega jednak na tym, że mimo próśb do dziś nie otrzymaliśmy ich oryginałów. Uważamy to za celowe działanie, które skutecznie blokuje możliwość zrobienia dokładnie tego samego, co zrobiono z operatami, które zleciliśmy, tj. sprawdzenia ich przez Komisję Odpowiedzialności Zawodowej. O ile jednak uwagi komisji do operatu, który sporządzono na nasze zlecenie, są głównie natury formalnej, to już wstępna analiza kopii operatów przedstawionych przez właścicieli pozwala wnioskować o niepokojących praktykach w zakresie wyceny. Jak bowiem wyjaśnić, że za podstawę szacunku wartości działki rolnej V i VI klasy zlokalizowanej na obrzeżach miasta Suwałki wzięto całą listę działek budowlanych zlokalizowanych w centrum miasta?

Wykonawca nie planuje żadnych nowych działań. Jeśli kilku właścicieli uważa, że zostali poszkodowani, to zostanie to zweryfikowane przez rzeczoznawcę powołanego przez starostwo po wybudowaniu linii. Jeśli rzeczoznawcy podzielą ich obawy, wówczas otrzymają stosowne odszkodowania.

Projekt budowy mostu energetycznego Polska-Litwa podzielony jest na dwa etapy. Pierwszy z nich zakończy się w 2015 r. Kolejny został wpisany w okres programowania 2014-2020. Całkowita wartość etapu pierwszego projektu budowy połączenia elektroenergetycznego z Litwą to około 1,8 mld zł, z czego dofinansowanie z UE wyniesie 767,86 mln zł.