Program Ramowy Unii Europejskiej „Horyzont 2020” jest pierwszą taką inicjatywą, która łączy w jeden program środki unijne, które finansują badania naukowe i innowacje.
Autor: Szymon Mironowicz, MIR CONSULTING
Finansowane z tego programu odkrycia naukowe, przekształcane w innowacyjne usługi oraz produkty, mają znacząco poprawić jakość życia, a także stworzyć nowe możliwości dla firm. Równocześnie jest to pierwszy taki program, w którym uproszczono procedury i przepisy. Dzięki temu ma wzrosnąć zainteresowanie programem wśród naukowców i innowacyjnych przedsiębiorstw.
Głównymi filarami, na które mają zostać przeznaczone fundusze programu „Horyzont 2020” są:
– Pierwszy: „Doskonała baza naukowa” – budżet w wysokości 24,6 mld euro ma wspierać czołową pozycję UE w nauce. Budżet ten obejmuje 77 % zwiększenie środków na rzecz Europejskiej rady ds. Badań Naukowych.
– Drugi „Wiodąca pozycja w przemyśle” – 17,9 mld euro jest przeznaczonych na zapewnienie europejskim przedsiębiorcom wiodącej pozycji w zakresie innowacji przemysłowych, 13,7 mld Euro przeznaczono na najważniejsze technologie, oraz wsparcie dla MŚP.
– Trzeci „Wyzwania społeczne” – na zagadnienia dotyczące obywateli UE takie jak : zdrowie, zmiany demograficzne i dobrostan; bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważone rolnictwo, badania morskie oraz gospodarka ekologiczna; bezpieczna, ekologiczna i efektywna energia, inteligentny, ekologiczny i zintegrowany transport; działania w dziedzinie klimatu, efektywna gospodarka zasobami i surowcami; integracyjne, innowacyjne i bezpieczne społeczeństwa, przeznaczono 31,7 mld euro.
Nowe podejście do finansowania badań i rozwoju
Horyzont 2020 jest skierowany głównie do przedsiębiorstw, co widać poprzez analizę zagadnień w 2 i 3 filarze. Duże uproszczenia zawarte w programie polegają m.in. na tym, że wszelkie czynności będą odbywać się drogą elektroniczną, łącznie z podpisaniem umowy. Przedsiębiorstwa zyskają szybszy dostęp do środków dzięki skróceniu czasu podpisania umów do około 8 miesięcy. W programie przewidziano także spójne zasady, niezależne od konkursów, takie jak: mniejsza liczba kontroli oraz audytów finansowych, czy sposób rozliczania kosztów pośrednich i bezpośrednich.
Dla małych i średnich firm program „Horyzont 2020” oferuje nowość, dzięki której poza regularnymi konkursami, będą mogły one składać aplikacje indywidualne (samodzielne projekty). Standardową procedurą będzie tworzenie konsorcjów z przynajmniej trzema niezależnymi podmiotami z różnych krajów, wymaganymi w innych konkursach.
Finansowanie kosztów projektów badawczych ma wynieść do 100% (gwarantowane minimum to 70%), natomiast projektów typu „close to market” do 70%. Zostanie zapewniona kwalifikowalność podatku VAT dla instytucji, które nie mogą go odzyskać.
Dla wielu firm takie zasady mogą okazać się dużo bardziej atrakcyjne niż funkcjonujące obecnie finansowanie badań naukowych w Polsce. Ogromną zaletą jest dostosowanie finansowania do faktycznego poziomu realizacji projektów badawczych, ponieważ „Horyzont 2020” uwzględnia różne fazy trwania projektu.