Zaginionych bez wieści może być około 2 tysięcy. Teresa Kaczorowska sięgnęła do tematu największej komunistycznej zbrodni w wyzwolonej Polsce, oddając głos kilku osobom – świadkom historii tamtego czasu.
W czwartek, 19 maja w Muzeum Okręgowym w Suwałkach odbyło się spotkanie autorskie poświęcone publikacji „Obława Augustowska”.
Książka wydana nakładem wyd. Bellona doczekała się dodruku – dr Teresa Kaczorowska potwierdziła, że zainteresowanie napisaną przez nią „Obławą Augustowską” jest bardzo duże. – Mimo że to temat niezwykle ważny, nie bardzo chciałam go dotykać. Zostałam namówiona do napisania tej książki – powiedziała podczas spotkania w Suwałkach.
Największa komunistyczna zbrodnia w wyzwolonej Polsce nie doczekała się dotąd wyjaśnienia. Nieznana jest lokalizacja grobów osób, które w lipcu 1945 roku zostały aresztowane pod pretekstem współpracy z podziemiem niepodległościowym. – Kiedy Europa świętowała wyzwolenie, tutaj – na tej pięknej ziemi wydarzyła się niezwykła tragedia – zaznaczyła autorka, przypominając, że rodziny zaginionych czekają na jakiekolwiek informacje, które mogłyby pomóc w odkryciu prawdy. Wielką pomocą okazały się poszukiwania w archiwach rosyjskich dokumentów, prowadzone przez Nikitę Pietrowa ze Stowarzyszenia „Memoriał”.
Książka Teresy Kaczorowskiej to zapis wspomnień 7 osób, których rodzice lub rodzeństwo zginęli w trakcie Obławy Augustowskiej. – Zdołałam uchwycić świadectwa historii. Spotkania z tymi ludźmi były niezwykle trudne – wspomina autorka „Dzieci Katynia”. „Historię mówioną” przestawili Teresie Kaczorowskiej m.in. ks. Stanisław Wysocki i Marian Tananis z Sejn. To także wspomnienie zmowy milczenia trwającej przez kilka dekad wokół tematu. To również przypomnienie o tym, że rodziny ofiar były prześladowane w nowej rzeczywistości powojennej, komuniści nadali im piętno bandyckie.
Dokonały jej [zbrodni – przyp. red.] liczące ok. 45 tysięcy regularne oddziały Armii Czerwonej oraz jednostki 62. Dywizji Wojsk Wewnętrznych NKWD, wspomagane przez UB, MO oraz 160 polskich żołnierzy 1. Praskiego Pułku Piechoty. Siły te wkroczyły w lipcu 1945 roku na teren Puszczy Augustowskiej oraz jej obrzeża i przeprowadziły szeroko zakrojoną akcję pacyfikacyjną.
Zatrzymano ponad 7 tysięcy ludzi podejrzanych o działalność w podziemiu niepodległościowym, których uwięziono w kilkudziesięciu miejscach na terenie powiatów augustowskiego, suwalskiego, sejneńskiego, a także sokólskiego. Sowieci utworzyli dla nich tzw. obozy filtracyjne. Przesłuchiwano w nich zatrzymanych, bito i torturowano metodami typowymi dla stalinowskiego aparatu terroru. Czasem krępowano więźniów drutem kolczastym albo przetrzymywano w dołach zalanych wodą, pod gołym niebem.
Dr Teresa Kaczorowska jest absolwentką I LO im. Marii Konopnickiej w Suwałkach. Po liceum opuściła miasto i wyjechała na Mazowsze. Od ponad 20 lat mieszka w Ciechanowie – mieście, do którego przyjeżdżała niegdyś Maria Konopnicka, odwiedzająca swojego syna i wnuki. W styczniu 2016 roku Kaczorowska otrzymała Nagrodę Specjalną Fundacji Solidarności Dziennikarskiej SDP za książkę „Obława Augustowska”. Więcej informacji można odnaleźć na stronie Teresy Kaczorowskiej.
Fot. Niebywałe Suwałki
