„Ten rok będziemy wspominać jako okres intensywnych szkoleń i dalszego rozwoju brygady. Był to też czas praktycznego sprawdzianu naszej gotowości do wsparcia służb mundurowych i ratowniczych” – mówi dowódca 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej płk Sławomir Kocanowski.
Rozbudowa struktur
Drugi rok funkcjonowania 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej (1PBOT) to czas dynamicznego rozwoju jej struktur. W efekcie ośmiu przysiąg wojskowych, które odbyły się w 2018 roku, brygada przekroczyła liczbę 2 000 żołnierzy.
Pod względem liczebności Wojska Obrony Terytorialnej są drugim rodzajem Sił Zbrojnych, w którym pełni służbę ponad 17 000 żołnierzy. Można zatem stwierdzić, że co ósmy Terytorials pochodzi z województwa podlaskiego.
Ponadto w październiku w Bielsku Podlaskim otwarta została siedziba dowództwa 14 batalionu lekkiej piechoty oraz punkty rekrutacyjne w Wysokiem Mazowieckiem i Grajewie.
Intensywny rok
W mijającym roku aż 45 tygodni wypełnionych było co najmniej jedną formą szkolenia. W kulminacyjnym okresie, na terenie całego województwa, ćwiczyło nawet prawie 900 żołnierzy. Dzięki tej stałej obecności w lipcu Terytorialsi błyskawicznie zareagowali na wezwanie do wsparcia służb w zabezpieczeniu miejsca odnalezienia niewybuchu w Łomży.
„Terytorialność to dla mnie po prostu bliskość. Jest duży związek między tą bliskością, a szybkością reagowania” – dodaje szer. OT Marek Derlukiewicz z 11 batalionu lekkiej piechoty w Białymstoku, w cywilu kierownik działu sprzedaży i łańcucha dostaw oraz ojciec trójki dzieci.
W połowie roku kompania lekkiej piechoty 11 blp w Białymstoku – jako jedna z pierwszych w WOT – rozpoczęła szkolenie specjalistyczne. Nim to się stało, Terytorialsi przeszli 14-dniowe szkolenie zintegrowane połączone z egzaminami po pierwszym roku służby. Od czwartego kwartału szkolenie specjalistyczne prowadzone jest we wszystkich batalionach 1PBOT.
W listopadzie podlascy Terytorialsi brali udział w największym w 2018 r. ćwiczeniu w Siłach Zbrojnych – ANAKONDA-18. Scenariusz ćwiczenia pozwolił na sprawdzenie współdziałania żołnierzy WOT z administracją cywilną, strażą graniczną, policją oraz innymi służbami.
W 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości współpraca ze Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej nabrała dodatkowego, symbolicznego wymiaru. Kombatanci brali aktywny udział w życiu brygady. Żołnierze AK byli gośćmi honorowymi przysiąg wojskowych oraz spotkań okolicznościowych, w trakcie których przekazywali młodemu pokoleniu pamięć o swojej służbie i niegasnącej nadziei na odzyskanie wolności.
Ludzie najważniejszym zasobem
Podlascy Terytorialsi to głównie ludzie młodzi i w średnim wieku. Prawie 95% żołnierzy OT jest w przedziale wieku od 18 do 45 lat.
O tym, że WOT umożliwiają zbalansowanie życia zawodowego i służby dowodzą dane o zatrudnieniu żołnierzy OT. Około 70% Terytorialsów to osoby pracujące. Pozostali żołnierze głównie studiują lub uczą się.
„Fenomen służby w WOT polega na tym, że nie jest to trudne do pogodzenia. Jeden weekend w miesiącu myślę, że każdy jest w stanie wygospodarować, a i dwa tygodnie szkolenia poligonowego w roku też nie powinno być jakimś wyzwaniem” – dodaje szer. Derlukiewicz.
Dzięki temu WOT integrują mieszkańców województwa podlaskiego o różnym doświadczeniu, pasjach, zainteresowaniach i zawodach. Na szkoleniach współpracują ze sobą, tworząc jeden zespół, menadżer z pracownikiem, nauczyciel z uczniem, a nawet pracownicy na co dzień konkurujących ze sobą firm. „Najfajniejsze jest to, że sobie nawzajem pomagamy i wspieramy. Nie ma niezdrowej rywalizacji” – mówi szer. Derlukiewicz.
Prawie 80% ochotników ma wyższe i średnie wykształcenie, a 40% żołnierzy OT ukończyło szkołę lub uczelnię o profilu technicznym.
Wśród podlaskich Terytorialsów jest już 12% kobiet i ta wartość stale rośnie. „Dla mnie wstąpienie do WOT stanowi wyraz patriotyzmu oraz najważniejszego zobowiązania wobec Ojczyzny. Dodatkową motywacją jest właśnie terytorialność, czyli ochrona i obrona rodziny, przyjaciół, sąsiadów, ludzi których znam oraz miejscowości, z którą jestem związana” – tłumaczy szer. Barbara Kaczmarczyk z 13 batalionu lekkiej piechoty, nauczycielka WF.
W 2018 roku nie brakowało sukcesów sportowych. Największym osiągnięciem podlaskich Terytorialsów jest zdobycie wicemistrzostwa Wojska Polskiego w sztafecie pływackiej 4 x 50 m stylem dowolnym. Ponadto żołnierze 1PBOT zdobyli mistrzostwo WOT w biegach przełajowych, siatkówce i pływaniu.
Niektóre osiągnięcia Terytorialsów wykraczają poza ramy zawodów wojskowych. W 12 batalionie lekkiej piechoty w Suwałkach służbę pełni Mistrz Polski Karate Kyokushin szer. Adam Kawka: „Jestem studentem wychowania fizycznego oraz instruktorem i zawodnikiem karate kyokushin. Czasem ciężko jest połączyć życie prywatne ze służbą, ponieważ mam dużo wyjazdów na obozy kadry Polski lub zawody, ale daję radę”.
1PBOT w systemie zarządzania kryzysowego
Zgodnie z decyzją ministra obrony narodowej siły i środki 1PBOT zostały włączone do systemu zarządzania kryzysowego. Celem WOT jest uzupełnianie, a nie dublowanie, możliwości służb cywilnych.
„Dla mnie terytorialność to przyjęcie w jakiś sposób odpowiedzialności za nasz region. Poprzez służbę mogę dołożyć cegiełkę do podnoszenia obronności naszej ojczyzny” – tłumaczy kpr. OT Jacek Antoniuk z 14 batalionu lekkiej piechoty w Bielsku Podlaskim, na co dzień pracownik firmy zajmującej się budownictwem modułowym.
1PBOT utrzymuje w całodobowej gotowości Zespół Oceny Wsparcia, którego głównym zadaniem jest ocena sytuacji w przypadku wystąpienia zagrożenia, nawiązanie współpracy z administracją cywilną i wojskową oraz oszacowanie potrzeby użycia sił i środków z zasobów Sił Zbrojnych RP. Kolejnym elementem systemu jest Zespół Wsparcia Odbudowy odpowiadający za przywracanie normalnego funkcjonowania na terenach objętych skutkami kryzysu.
We współpracy z Dowództwem WOT i urzędem wojewódzkim 1PBOT zainaugurowała projekt PARASOL na terenie województwa podlaskiego. Celem projektu jest przygotowanie administracji cywilnej, służb i inspekcji do współdziałania z Wojskami Obrony Terytorialnej w zakresie wsparcia lokalnych społeczności w sytuacjach kryzysowych. W pierwszych warsztatach udział wzięli przedstawiciele samorządów oraz podległych im służb i instytucji odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe na terenie powiatów: białostockiego, monieckiego i sokólskiego.
Zawsze gotowi, zawsze blisko
Kilka tygodniu temu nastąpiła pierwsza alarmowa aktywacja sił 1PBOT. Prawie 70 Terytorialsów pozostawiło codzienne zajęcia, aby wesprzeć służby w akcji poszukiwawczej prowadzonej w okolicach Czeremchy. Wśród uczestników akcji byli m.in. żołnierze, którzy zaledwie dwa dni wcześniej złożyli przysięgę wojskową.
Jednym z kluczowych projektów WOT jest „Krwioobieg Terytorialsa”. Dzięki zaangażowaniu żołnierzy 1PBOT w 2018 r. oddanych zostało 270 litrów krwi. Ponad dwudziestu żołnierzy uhonorowano państwowymi odznaczeniami dla zasłużonych krwiodawców.
„Wspólnie z żołnierzami z naszego batalionu wspomagamy również Szlachetną Paczkę oraz zorganizowaliśmy zbiórkę karmy dla zwierząt ze schroniska w Hajnówce” – dodaje kpr. Antoniuk.
Plany na 2019 rok
Średnio trzy tygodnie w każdym miesiącu będą wypełnione co najmniej jedną formą szkolenia. W połowie roku pierwsze pododdziały rozpoczną trzeci, ostatni etap, czyli szkolenie zgrywające.
Żołnierze będą nadal rozwijać kompetencje w zakresie zarządzania kryzysowego. Projekt PARASOL zostanie zrealizowany w rejonach odpowiedzialności batalionów z Suwałk, Łomży oraz Bielska Podlaskiego.
W 2019 roku wdrożony będzie też nowy sprzęt, w tym taki który jest pomocny w prowadzeniu akcji poszukiwawczych (np. drony FlyEye).
„Nadchodzący rok także będzie wymagający. Czeka nas mnóstwo wyzwań, ale patrząc na entuzjazm moich żołnierzy jestem przekonany, że osiągniemy cele postawione przez przełożonych” – podsumowuje dowódca brygady płk Sławomir Kocanowski.
Fot. DWOT
