Tegoroczna edycja Wielkiego Xięstwa Poezji odbywa się w obliczu wojny w Ukrainie. Literatura nie jest strefą autonomiczną, lecz głęboko rezonuje z rzeczywistością noszącą piętno wojennej tragedii. Będziemy się starali nie tyle dyskontować „temat wojny” jako jeden z możliwych w poezji, ile wsłuchać w ukraińskie poesis – słowo w działaniu w sytuacji granicznej.
Z poetyckimi głosami z Ukrainy współbrzmieć będą głosy Adama Mickiewicza (upływa 200 lat od powstania Ballad i romansów) i Czesława Miłosza (111 rocznica urodzin). Obaj poeci są wielkimi wtajemniczonymi duchowej krainy rozciągającej się na pograniczach dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, unoszącej się ponad współczesnymi granicami państw narodowych i mówiącej wieloma językami, z których podczas WXP słyszalne będą białoruski, litewski, polski i ukraiński.
Trzy dni / trzy Miłoszowe jedynki / trzy kręgi medytacji.
Międzynarodowe grono artystek i artystów słowa poetyckiego, przekładu, książki, teatru, muzyki i recytacji. Premiery aż pięciu dwujęzycznych (ukraińsko-polskich i białorusko-polskich) tomów poetyckich, zbiorowe czytania poezji w przestrzeni Niewidzialnego Mostu, literacka „Café Europa”, wykłady mistrzowskie i debaty.
Trzy wydarzenia towarzyszące: premiera nowego programu koncertowego Orkiestry Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego (29 czerwca, godz. 20), koncert chóru „Aidija” Narodowej Akademii Sztuki im. M.K. Ciurlionisa z Wilna (3 lipca, godz. 18, Biała Synagoga) oraz spektakl flamenco Poprzez dym w wykonaniu La Bogusha – taniec, Cristo Osorio – gitara i śpiew (godz. 20, Sejneńska Spółdzielnia Jazzowa).
1 / Dzień Pierwszy – Czwartek, 30 czerwca
godz. 17 – Debata: Pod Gwiazdą Piołun. Z Oksaną Zabużko rozmawia Krzysztof Czyżewski. Kawiarnia „Piosenka o porcelanie”, Dwór Miłosza.
godz. 19 – Zbiorowe czytanie wierszy Czesława Miłosza. Amfiteatr Niewidzialnego Mostu, Park Krasnogrudzki
11 / Dzień Drugi – Piątek, 1 lipca
godz. 17 – Wykład mistrzowski Halyny Kruk: Poezja jako strategia ocalenia – z Czesławem Miloszem i wojną w tle. Sala Powrotu, Dwór Miłosza
godz. 19 – „Café Europa” z udziałem: Halyna Kruk, Maryja Martysewicz, Iryna Mularczuk, Kornelius Platelis, Alicja Rose, Julia Szeket, Natalia Trochym, Bohdan Zadura. Prowadzenie Krzysztof Czyżewski
111 / Dzień Trzeci – Sobota, 2 lipca
godz. 17 – Wykład mistrzowski Tomasa Venclovy: Mickiewicz – poeta rodzinnej Europy. Kawiarnia „Piosenka o porcelanie”, Dwór Miłosza
godz. 18 – Ballady i romanse Adama Mickiewicza czytane w językach polskim, białoruskim, litewskim ukraińskim. Amfiteatr Niewidzialnego Mostu, Park Krasnogrudzki.
godz. 20 – Spektakl Kroniki sejneńskie. Dom Pogranicza, Sejny.