Wacław Zimpel w najnowszym projekcie połączył dwa muzyczne światy. W Sejneńskiej Spółdzielni Jazzowej, podczas premierowego koncertu, który odbył się w piątek – 28 lutego, publiczność usłyszała, jak brzmi muzyka świata Zachodu połączona z hinduskimi brzmieniami.
Jeśli przyjmiemy założenie, że muzyka hinduska związana jest z praktyką medytacyjną, zagadka olbrzymiej pozytywnej energii, wytworzonej w czasie koncertu Giridhara Udupy, Bharghavy Halambi, K Raja i Wacława Zimpla, zostaje szybko rozwiązana. Muzykom wykształconym w tradycji karnatyckiej udało się znaleźć wspólny język z Wacławem Zimplem. Kompozycje prezentowane w ramach projektu „Saagara” to hinduskie utwory tradycyjne wykonywane z towarzyszeniem klarnetu oraz – w większości – własny repertuar oscylujący „pomiędzy zachodnią melodyką a systemem rag (indyjskich skal), stanowiących podstawę budowy utworów”.
Wacław Zimpel z Giridharem Udupą koncertował już wcześniej. Pierwszym wspólnym projektem, zrealizowanym 1,5 roku temu, był występ w trio z Jackiem Mazurkiewiczem. – Już wtedy interesowałem się muzyką hinduską – byłem zafascynowany m.in. muzyką mistrza sarodu – Ali Akbara Khana. Starałem się ją zgłębiać na własną rękę i podpytywałem Giridhara o to, gdzie w Indiach mogę nauczyć się więcej. Giridhar zaproponował mi przyjazd do Bangalore – wspomina Wacław Zimpel. „Odkrycie” najbardziej rdzennej muzyki hinduskiej – muzyki karnatyckiej okazało się bardzo inspirujące. – Był to bardzo dobry wybór, zakochałem się w tej muzyce – dodaje artysta.
Współpraca z Giridharem Udupą – jednym z najbardziej utalentowanych muzyków hinduskich młodego pokolenia, koncertującym na całym świecie, m.in. w Carnegie Hall, czy Operze w Sydney, zaowocowała nawiązaniem szerszych kontaktów. Wacław Zimpel miał okazję uczyć się u mistrza fletu karnatyckiego – Ravichandry Kulura, który przez ostatnie lata życia grał w zespole Raviego Shankara. Połączenie kultur muzycznych znalazło swój wyraz w tytule projektu – „Saagara” to sanskrycie ocean. – Aby powstał ocean, muszą do niego wpłynąć rzeki. Tak jest i w naszym przypadku – każdy z nas jest inny i z innym doświadczeniem wchodzi do tego zespołu – dodaje Wacław Zimpel.
Podczas sejneńskiego koncertu publiczność miała okazję usłyszeć instrumenty tradycyjne z południa Indii – ghatam, khanjirę, mridangam, thavil. Wizyta artystów z Indii była także okazją do wspólnych poszukiwań muzycznych z młodzieżą z orkiestry działającej przy „Pograniczu”. Tym razem młodzi muzycy nie wystąpili na scenie. – Mieliśmy za mało czasu na naukę. Muzyki hinduskiej uczy się głównie ze słuchu. Charakteryzuje się ona zupełnie innymi strukturami rytmicznymi, które w znacznym stopniu odbiegają od tych, do których przyzwyczajeni są zachodni muzycy – dodaje Wacław Zimpel. Hinduski system rytmiczny – najbardziej wysublimowany na świecie – jak określa go artysta z Polski – wymaga zastosowania określonego systemu nauki, który budowany był przez tysiące lat. Próbkę mogliśmy usłyszeć podczas koncertu – w wykonaniu Giridhara Udupy, najpierw „wyśpiewującego” rytm.
W 2015 roku odbędzie się europejska trasa koncertowa projektu „Saagara”. W najbliższym czasie artyści wystąpią w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu i Poznaniu.
Bharghava Halambi jest jednym z wiodących muzyków hinduskich. Specjalizuje się w sztuce gry na Khanjirze, bębnie ramowym z rodziny tamburynów i w grze na mridangamie – dwustronnym bębnie, jednym z najstarszych instrumentów indyjskich. Bharghava uczył się u wielkich mistrzów i wirtuozów muzyki hinduskiej. Jest jednym z członków Layatharanga, perkusyjnego zespołu o światowej renomie. Występował i prowadził warsztaty w wielu prestiżowych salach koncertowych na terenie Indii, USA i Francji.
Giridhar Udupa, mistrz Ghatamu – perkusyjnego glinianego instrumentu o wyglądzie dzbana, urodził się w rodzinie z muzycznymi tradycjami. Naukę muzyki rozpoczął w wieku 4 lat u swego ojca, a już jako dwunastolatek zaczął występować. Obecnie koncertuje u boku największych mistrzów. Otrzymał wiele prestiżowych nagród. Koncertuje w USA, Hiszpanii, Kanadzie, Francji, Szwajcarii, Niemczech, Omanie i Kuwejcie. Giridhar Udupa jest członkiem zespołu hinduskiej wokalistki Bombay Jayashri, nominowanej do Oscara za najlepszą piosenkę do filmu „Życie Pi”. Jest jednym z założycieli zespołu „Layatharanga”.
K Raja jest młodym mistrzem Thavilu, dwumembranowego instrumentu perkusyjnego, najczęściej wykorzystywanego podczas świąt i rytuałów w hinduskich świątyniach. Gra się na nim pałką i specjalnymi naparstkami, zakładanymi na palce. Jego rodzina praktykuje tradycję gry na tym instrumencie od czterech pokoleń. K Raja rozpoczął swoją edukację w bardzo młodym wieku, zwracając na siebie uwagę wielu mistrzów muzyki hinduskiej. Jest jednym z nielicznych wirtuozów Thavilu, którzy doskonale odnajdują się w różnych stylach muzycznych od jazzu po fusion.
Wacław Zimpel – klasycznie wykształcony klarnecista oraz kompozytor. Największe inspiracje czerpie z sakralnej i rytualnej muzyki różnych kultur. Współtworzy Resonance – orkiestrę Kena Vandermarka. Współpracuje również m.in. z: Hamidem Drake’iem, Michaelem Zerangiem, Mikołajem Trzaską, Klausem Kugelem, Bobbym Few, Perrym Robinsonem.
Fot. Niebywałe Suwałki – Marcin Tylenda
Efekt leczniczy muzyki hinduskiej.
