Sięgnijmy do historii Suwalszczyzny

„Mój pradziadek był peowiakiem” to akcja społecznościowa zainaugurowana w sobotę – 3 maja w Suwałkach. Jej celem jest „odkurzenie” przeszłości, poznanie historii najbliższej – tej dotyczącej członków rodzin, działających w Polskiej Organizacji Wojskowej.

Pierwsze ogniwa Polskiej Organizacji Wojskowej na Suwalszczyźnie, podległe X okręgowi łomżyńskiemu, powstały w początku 1916 roku w Augustowie i południowej części powiatu augustowskiego, głównie za sprawą ks. Rocha Modzelewskiego ps. „Robak”, administratora i proboszcza parafii w Bargłowie. W powiecie suwalskim i sejneńskim prace organizacyjne rozpoczęto później, bo prawdopodobnie dopiero w styczniu 1917 roku. Mimo to, już po roku siatka organizacyjna obejmowała swoim zasięgiem niemal całą Suwalszczyznę. Kierownictwo obwodu suwalskiego objął Aleksander Putra (za: peowiacy.suwalki.pl).

– W POW na Suwalszczyźnie działało około 2 tys. ludzi, których potomkowie żyją do dziś i być może nawet nie znają szczegółów historii rodziny. Celem akcji jest więc poszukiwanie informacji o przodkach i o udziale ich w walce o niepodległość – podkreśla Krzysztof Skłodowski z Muzeum Okręgowym w Suwałkach. Skłodowski dodaje, że istotą tej inicjatywy jest przywrócenie pamięci o nich i ich czynach. – Pomożemy w poszukiwaniach informacji – zaznacza historyk.

W efekcie kilkumiesięcznych działań, których zakończenie planowane jest 11 listopada 2014 roku, powstać ma słownik biograficzny, sukcesywnie uzupełniany teraz o wpisy na stronie internetowej akcji. – Szukamy nie tylko historii, ale pamiątek – zdjęć i dokumentów – podkreśla Magdalena Wołowska-Rusińska, kierownik Muzeum Marii Konopnickiej, działająca wraz z Krzysztofem Skłodowskim w Grupie Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Suwałki”.

Niedawno uruchomiona witryna internetowa zawiera krótkie biogramy około 70 osób. Są tam wspomnienia, zdjęcia i historia POW na Suwalszczyźnie. O tej historii trzeba pamiętać – powstaniu sejneńskiemu, ważnemu dla losów regionu, w podręcznikach poświęcono niewiele miejsca (o ile w ogóle). W kwestii rozpowszechnienia informacji pomysłodawcy akcji liczą więc na wsparcie polonistów i historyków. Specjalnie z myślą o nich 21 maja organizują warsztaty dla nauczycieli ze szkół z Suwałk i powiatu. Kolejnym punktem w harmonogramie działań będzie ogłoszenie konkursu dla młodzieży na „muzyczną opowieść” o POW (teledysk, piosenkę). 24 sierpnia w Suwałkach odbędzie się spotkanie tematyczne i gra miejska.

Realizacja akcji społecznościowej „Mój pradziadek był peowiakiem” możliwa jest dzięki wsparciu Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm Jutra”

Co zrobić, by pamięć o peowiakach trwała?