
Makieta najcenniejszego zabytku architektury świeckiej Suwalszczyzny – pałacu gen. hr. Ludwika Michała Paca w Dowspudzie, wystawa plansz, uruchomienie witryny internetowej, a także liczne wydawnictwa dotyczące historii rodu Paców – również na Litwie – to działania zrealizowane w ramach projektu „Historia ożywa dziś”. Pac byłby dumny.
Ochrona pamięci, historii, zabytków nie jest łatwym zadaniem. Losy pałacu Paca są świadectwem burzliwej historii naszego kraju, jednak nawet w czasach pokoju dbanie o zachowanie dziedzictwa wymaga wielkiej pracy i… ogromnych pieniędzy. Zachowanie w dobrym stanie ruin zabytkowej budowli jest prawdziwym wyzwaniem. Z wyzwaniem zmaga się od dawna suwalskie starostwo, które zrealizowało ostatnio transgraniczny projekt o wartości prawie 75 tys. euro.

Samorząd Powiatu Suwalski oficjalnie zakończył właśnie realizację zadania pn. Rozwój turystyki transgranicznej „Historia ożywa dziś”. – Było to przedsięwzięcie o charakterze promocyjnym i miało na celu upowszechnienie walorów turystycznych, w tym historycznych obszaru pogranicza polsko – litewskiego – informuje Ilona Rżany ze Starostwa Powiatowego.
We wtorek, 23 września w Starostwie Powiatowym w Suwałkach spotkali się na wystawie podsumowującej sześciomiesięczne działania partnerzy projektu – przedstawiciele litewskiego miasta Jezna, historycy i sympatycy Suwalszczyzny. Podczas wystawy zaprezentowane zostały najważniejsze efekty projektu – makieta pałacu w skali 1:33, po raz pierwszy od ponad stu lat ukazująca budowlę za czasów jej największej świetności. Rekonstrukcja nieistniejącego w całości pałacu była możliwa dzięki wykonanym wcześniej: analizie historyczno – architektonicznej pałacu oraz wizualizacji 3D obiektu. Wizualizacja pałacu, historia jego losów i właścicieli oraz informacja o walorach turystycznych regionu dostępne są na stronie internetowej www.historiaozywadzis.powiat.suwalski.pl.
Prócz przygotowania ekspozycji składającej się z 12 tablic, opracowaniu wydawnictw i materiałów promocyjnych prezentujących dziedzictwo i historię rodu Paców na Litwie i w Polsce, niebagatelne znaczenie dla projektu miał czynnik ludzki – zaangażowanie strony litewskiej. Na Litwie, w miejscowości Jezno wciąż można oglądać zabytki związane z rodem Paców, m.in. pozostałości pałacu Stefana Paca, jego makietę oraz bazylikę ufundowaną przez Kazimierza Stefana Paca.
Wystawa na temat rodu Paców zostanie otwarta dla zwiedzających po zakończeniu remontu zabytkowej kordegardy w Dowspudzie i uruchomieniu w niej Centrum Obsługi Turysty. Do tego momentu będzie w Starostwie Powiatowym w Suwałkach.
Przedsięwzięcie jest wdrażane w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska 2007-2013 Fundusz Małych Projektów, który ma na celu wspieranie zrównoważonego rozwoju obszaru przygranicznego Litwy i Polski poprzez podniesienie ekonomicznej, społecznej i terytorialnej spójności. Program jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa.