Przestrzenie Międzynarodowego Centrum Dialogu – Dworu Miłosza w Krasnogrudzie przeszły metamorfozę. Nie zrezygnowano z minimalistycznej koncepcji wystawy poświęconej laureatowi Nobla, jednak dodano nowe elementy.

Autor: Iwona Danilewicz

Wystawa w Krasnogrudzie, poświęcona osobie i twórczości Czesława Miłosza, została dopasowana do potrzeb i oczekiwań obecnych gospodarzy i opiekunów dworu. – Tworząc nową wystawę dążyliśmy do tego, by lepiej wykorzystać przestrzenie do naszej codziennej pracy. Doświadczenie ostatnich czterech lat pokazało nam, że w Krasnogrudzie brakuje powierzchni użytkowych do zajęć z dziećmi i młodzieżą – tłumaczy Małgorzata Sporek-Czyżewska w „Pogranicza”.

Zmiany podporządkowane zostały również potrzebie zachowania „opowieści” poświęconej Miłoszowi. W momencie przekroczenia progu dworu uwagę zwraca zmiana oświetlenia i przestronność – wejście nie jest już zabudowane. – Wystawa jest skromna, złożona z niewielu elementów, ale elementów znaczących – dodaje Sporek-Czyżewska, wskazując nowe wiersze na ścianach i bloczki z poezją Czesława Miłosza, z których zwiedzający mogą wyrwać kartkę i wybrany wiersz zabrać ze sobą. Charakter poszczególnych sal podkreślają również fotografie ilustrujące tematy, wokół których ekspozycja została stworzona. – Każda sala ma swoją nazwę umieszczoną na progu: Powracający, Podróżny, Miłosny, Wygnany, Przyrodnik, Filolog – podkreśla Małgorzata Sporek-Czyżewska.

Zupełnie nową przestrzenią jest pokój Miłosny, opowiadający o najważniejszych kobietach w życiu Miłosza – o matce, żonach, ciotkach – właścicielkach Krasnogrudy, przyjaciółce – filozofce Jeanne Hersch. Posłuchaj:

Krasnorguda_wyst_0003Goście Krasnogrudy odnajdą we wnętrzu dworu jeszcze jedną salę, która wcześniej była zaaranżowana nieco inaczej. Do jej obejrzenia zaprasza wiersz Miłosza o jego dziadku – Zygmuncie Kunacie. Sala to tzw. Przyrodnik. – Ta przestrzeń zmieniła się bardzo. Jest to miejsce poświęcone zainteresowaniom Miłosza, który zawsze chciał być przyrodnikiem. Nigdy nie sądził, że zostanie poetą. Swój ostatni wykład tak właśnie zatytułował – „Przyrodnik” – przypomina Sporek-Czyżewska. Jedną ze ścian sali zdobi rycina z książki o Doktorze Muchołapskim, naukowcu oddanym swoim badaniom na tyle, by zmniejszyć się i znaleźć w świecie obserwowanych przez siebie stworzeń. Przyrodnik zajął miejsce „ptasiej” pracowni artystyczno-edukacyjnej, która teraz rozszerzy swoje pole działania. Stary park w Krasnogrudzie odkrył przed młodymi badaczami swoje tajemnice. Podczas zajęć z udziałem ornitologa Marcina Siuchno młodzież ustaliła, że w parku żyje ponad 70 gatunków ptaków.

Smaki Miłosza.
Smaki Miłosza.

Możliwość połączenia doświadczenia empirycznego z obcowania z przyrodą oraz literaturą zapewni nowa sala dworu – Spiżarnia, obok której już wkrótce zostanie utworzony ogród ziołowy. Idea działania Spiżarni – jak tłumaczy Małgorzata Sporek-Czyżewska – łączy się z wystawą i pracą „Pogranicza”, a także odbieraniem świata przez Miłosza, poznającego i opisującego rzeczywistość za pomocą zmysłów, zwracającego uwagę na smaki i zapachy.

Dwór Miłosza zaprasza zwiedzających również do poznawania Czesława Miłosza przez literaturę i filmy. Obok Przyrodnika znajduje się ekran, na którym wyświetlane są filmy krótkometrażowe zrealizowane przez młodych filmowców jako inspiracja twórczością noblisty (Poezja w obrazach).

Odwiedzając Krasnogrudę, warto zajrzeć też do Biblioteki im. Stanisława Kunata. – To wspomnienie biblioteki, którą posiadał dwór, a o której dowiedzieliśmy się od samego Czesława Miłosza. Biblioteka z czasów poety była różnojęzyczna, znajdowały się w niej książki polskie, niemieckie, francuskie – wspomina Małgorzata Sporek-Czyżewska, dodając, że z tego znakomitego zbioru nie zachowała się żadna książka (poza pewną pozycją, odnalezioną na aukcji – posłuchaj nagrania, aby dowiedzieć się więcej). Biblioteka w obecnym kształcie została stworzona przez „Pogranicze” w oparciu o publikacje związane z twórczością Czesława Miłosza i środowiska pisarzy paryskiej „Kultury”. – Większość naszych zbiorów jest już zdigitalizowana, m.in. kolekcja książek Tomasa Venclovy. Niemal wszystkie są dostępne za pośrednictwem Europeany i Podlaskiej Biblioteki Cyfrowej – dodaje Sporek-Czyżewska. Posłuchaj:

Dwór w Krasnogrudzie to nie tylko ekspozycja, ale i miejsce pracy edukacyjnej. Prowadzone są tam zajęcia dla uczniów, poświęcone popularyzacji poezji Czesława Miłosza, tzw. „Nie-lekcje z Miłoszem”, a także warsztaty nauczyciel – uczeń, zajęcia plastyczne i teatralne.

Pod koniec kwietnia w krasnogrudzkim amfiteatrze zostanie zaprezentowane widowisko plenerowe „utkane” z materii działań pracowni „Pogranicza”. Będzie to kontynuacja przedsięwzięcia „Niewidzialny Most”. Podczas weekendu majowego „Pogranicze” będzie świętować 25-lecie pracy. W programie wydarzenia znajdą się pokazy filmów animowanych, propozycje literackie, teatralne i muzyczne, również spotkanie w ramach „Cafe Europa” – o jubileuszowym charakterze. Projekt został uruchomiony 10 lat temu w formie „latającej kawiarni literackiej”. Najbliższa odsłona „Cafe Europa” zostanie połączona ze wspomnieniem Aleša Debeljaka i promocją tomiku jego poezji.

1 kwietnia „Pogranicze” rozpoczęło realizację cyklu spotkań pn. „Schadzki filozoficzne” prowadzonego przez Koło Naukowe Filozofów Uniwersytetu w Białymstoku, którego opiekunem jest prof. Małgorzata Kowalska. W ramach cyklu skierowanego do młodzieży zostaną przeprowadzone trzy weekendowe spotkania – kolejne odbędą się w maju i czerwcu.

Fot. Niebywałe Suwałki – Marcin Tylenda

2 KOMENTARZE

  1. Magiczne miejsce , Niesamowite spotkania , Magiczni gospodarze Dziękujemy za Waszą pracę !!!! Polecam wszystkim !!!! stała bywalczyni Krasnogrudy i Sejn

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj