Reklama
- Reklama -

Premiera w Teatrze Dramatycznym: Balladyna byłaby dziś celebrytką (recenzja)

Ironiczna antybaśń napisana przez Juliusza Słowackiego, a wyreżyserowana przez Katarzynę Deszcz przenosi widza Teatru Dramatycznego w Białymstoku do współczesnego studia filmowego kierowanego przez Goplanę, już nie królową fali, ale „królową” na fali. Bo na fali chcą być teraz wszyscy – z Balladyną na czele.

Autor: Iwona Danilewicz

„Balladyna”, której premiera miała miejsce w sobotę, 25 lutego w Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku to trzecia realizacja tego (anty)dramatu w karierze Katarzyny Deszcz. Białostocka publiczność „rękę” Deszcz już zna z poprzednich sztuk: „Pięć kilo cukru”, „Romeo i Julia”.

W uwspółcześnionej wersji dramatu Juliusza Słowackiego reżyser zdecydowała się na wprowadzenie skrótów, pozostawiając tekst w wersji wiernej oryginałowi. Opowieść nie jest jednak prowadzona chronologicznie.

Na niemal pustej scenie – nie na tronie, ale na zwykłym krześle zasiada Balladyna (w tej roli Justyna Godlewska-Kruczkowska) nie w bogatej, strojnej sukni (choć i w takiej można ją zobaczyć), ale w czarnej garsonce. Zanim jednak przemówi: „Będę czym dawno byłabym, zrodzona pod inną gwiazdą”, usłyszymy fragment listu dedykacyjnego do Krasińskiego: „Wychodzi na świat Balladyna z ariostycznym uśmiechem na twarzy, obdarzona wewnętrzną siłą urągania się z tłumu ludzkiego, z porządku i z ładu, jakim się wszystko dzieje na świecie”. Tu się wszystko zaczyna.

Jak zapowiadała reżyser – ta „Balladyna” na pewno nie będzie muzealna, na pewno nie koturnowa. I taka nie jest. Poszczególne sceny równie dobrze mogłyby być odcinkami telenoweli powstającej w studiu telewizyjnym, w którym rządzi Goplana, w modnym outficie przez współczesne szafiarki określanym mianem total look. Jej asystenci to oczywiście Skierka i Chochlik, którzy za pomocą obrazu i dźwięku reżyserują kolejne części serialu o sławie, bogactwie, zdradzie i morderstwie.

Serial taki zapewne szybko zyskałby popularność, a Balladyna zostałaby celebrytką. Dziś każdy może zostać przecież ekspertem albo gwiazdą lub jednym i drugim. Nie tak dawno z pierwszej strony brukowca zerkała na czytelnika matka Madzi z Sosnowca, siedząca na koniu i przekonująca o potrzebie realizacji własnych marzeń i pasji.

Po swoje marzenia sięga przecież i Balladyna. Nie zawaha się zabić siostry, zabić kochanka, z którym spodziewa się dziecka, odtrącić matki, nie zawaha się wydać wreszcie wyroku śmierci na samą siebie – przy wtórze braw aktorów i publiczności. Aplauz, aplauz, aplauz miga na ekranach trzech telewizorów znajdujących się w teatralnym studiu filmowym. Prawie jak w talk show.

Kreacja nierzeczywistej rzeczywistości w „Balladynie” raz przenosi publiczność do niby-współczesności, a raz do czasów niby-minionych. Do ubogiej chaty – za Pustelnika radą – przybywa rycerz poszukujący żony bez skazy, wiernej i uczciwej. I tak bliskie spełnienia jest marzenie Balladyny, Aliny i Wdowy o dostatnim życiu. Marzenie, które Balladyna chce zrealizować tylko dla siebie. Dziewczyna z ludu chce bogactw i księcia z bajki, jest żądna sławy i władzy. Zrobi wszystko, by po to sięgnąć. Napisana przez Juliusza Słowackiego w 1834 roku „Balladyna” jest zaskakująco aktualna.

W białostockiej „Balladynie” Katarzyna Deszcz wraz z zespołem wprowadziła interesujące rozwiązania sceniczne. W tej sztuce Goplana, która u Słowackiego jest jak „Bańka z kryształu, którą wichry z błękitu fali i barwami kwiatu maluję zorze…”, gdy nudzi się w studiu, pali papierosa i pije wino. Nie odlatuje z kluczem żurawi na północ, wychodzi z sali teatralnej, trzaskając drzwiami z niezadowoleniem godnym kapryśnej szefowej – królowej.

Skierka śpiewa podczas spektaklu wielokrotnie: Matko, w lesie są maliny, Niechaj idą w las dziewczyny, Która więcej malin zbierze, Tę za żonę pan wybierze. Balladyna na to się nie godzi. Zabija swoją siostrę, a krwawe znamię, które pojawia się na czole Balladyny, w sztuce czyni Goplana, całując czoło przyszłej królowej i zostawiając na nim odcisk krwistoczerwonej szminki.

W ciekawy sposób Katarzyna Deszcz zrealizowała także scenę uczty. Atmosfera pełna grozy, zwiastująca rychły koniec Balladyny, została podkreślona światłem i rekwizytem. Stół jak okręt podczas sztormu, tuż przed zatonięciem, przechyla się niebezpiecznie raz w jedną, raz w drugą stronę. Zaskakujących pomysłów realizacyjnych jest w tej sztuce więcej. Nie można nie wspomnieć o Grabku, który w garniturze z cekinów przeistacza się na chwilę w gwiazdę disco polo – gatunku, który ostatnio w telewizji często gości.

Kto oczekiwał po białostockiej „Balladynie” konwencjonalnego spektaklu lekturowego, zakończonego mocnym finałem w postaci piorunów z nieba, będzie zapewne zaskoczony. Nie ma w nim bowiem wiele sentymentalnej maniery.

Jestem ciekawa, z jakim przyjęciem „Balladyna” spotka się ze strony uczniów i nauczycieli. Terminy spektakli dla szkół można sprawdzić na stronie Teatru Dramatycznego w Białymstoku.

Balladyna

Reżyseria, adaptacja – Katarzyna Deszcz
Scenografia – Andrzej Sadowski
Kostiumy – Andrzej Sadowski i Elżbieta Wysocka
Opracowanie muzyczne – Katarzyna Deszcz i Patryk Ołdziejewski
Wizualizacje – Krzysztof Kiziewicz
Inspicjent – Jerzy Taborski

Obsada: Danuta Bach, Justyna Godlewska-Kruczkowska, Arleta Godziszewska, Krystyna Kacprowicz-Sokołowska, Urszula Mazur (gościnnie), Agnieszka Możejko-Szekowska, Jolanta Skorochodzka, Monika Zaborska-Wróblewska, Bernard Bania, Krzysztof Ławniczak, Patryk Ołdziejewski, Sławomir Popławski, Piotr Szekowski, Marek Tyszkiewicz, Franciszek Utko, Leszek Żukowski (gościnnie).

Fot. Bartek Warzecha, Teatr Dramatyczny im. A. Węgierki

Najnowsze artykuły

Bal absolwenta w PUZ w Suwałkach (zobacz zdjęcia)

Niemal 250 osób bawiło się w sobotni wieczór na...

Półmetek ferii, a wiele dzieci bez szans na wyjazd zimowy

Połowa ferii zimowych za nami, a niebawem rozpoczną się...

„100 dni do matury” w Cinema Lumiere od 28 lutego

Już 28 lutego na ekranach kin, w tym w...

Squash w Suwałkach zyskuje popularność

Zakończyła się właśnie I edycja MOVEMENT Ligi Squash. W...

Terytorialsi rywalizowali w pływaniu

Żołnierze 1. Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej spędzili sobotę na...
Reklama

Pozostałe artykuły

„100 dni do matury” w Cinema Lumiere od 28 lutego

Już 28 lutego na ekranach kin, w tym w Cinema Lumiere w Suwałkach, zadebiutuje film „100 dni do matury” – widowiskowa teen heist comedy,...

O duchach i spełnianiu marzeń – spotkanie w Kawiarence Artystycznej z autorkami „Strasznych Suwałk”

„Straszne Suwałki, czyli przewodnik grozy po mieście i okolicy” to pozycja szczególna, wyjątkowa pod wieloma względami – może dlatego, że... wymarzona. O kulisach powstawania...

Historia i codzienność staroobrzędowców – autorskie spotkanie z Januszem Jewdokimowem w suwalskiej Bibliotece Publicznej

Staroobrzędowcy związani są z naszym regionem w sposób szczególny, to sąsiedzi, znajomi, zatem zainteresowanie tym tematem jest w pełni zrozumiałe. Na kolejnym spotkaniu autorskim...