Decyzją Adama Musiuka, Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, kaplica cmentarna na cmentarzu ewangelickim przy ul. Zarzecze w Suwałkach została wpisana do rejestru zabytków województwa podlaskiego. To wydarzenie otwiera nowe możliwości ochrony i renowacji tego unikalnego obiektu.
Kaplica, powstała najprawdopodobniej w okresie międzywojennym, jest wyjątkowym przykładem skromnej i prostej architektury ewangelickiego budownictwa sakralnego. Zbudowana z czerwonej cegły, wyróżnia się gładkimi elewacjami, schodkowymi szczytami i gzymsami, które nawiązują do stylu architektonicznego Suwałk z końca XIX wieku. Cmentarz, na którym znajduje się kaplica, został założony w 1820 roku i jest świadectwem obecności Mazurów – protestanckich osadników, którzy przybyli na te tereny w XVIII wieku.
Kaplica odegrała szczególną rolę w trudnych latach powojennych, będąc miejscem kultu religijnego dla ewangelików z północnej części województwa podlaskiego. Jak podkreśla Adam Musiuk, wpisanie obiektu do rejestru zabytków podkreśla jego wartość historyczną i kulturową: „To nie tylko element dziedzictwa protestanckiego, ale także świadectwo wielokulturowej historii Suwałk i okolic. Zachowanie tak wyjątkowych miejsc pozwala na pielęgnowanie naszej wspólnej przeszłości.”
Ks. por. Dawid Banach, proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Suwałkach z radością przyjął decyzję konserwatora: „Bardzo nam zależało na tym, aby kaplica została wpisana do rejestru zabytków. W tym roku skupiamy się na porządkowaniu cmentarza, ale wpis daje nam możliwość ubiegania się w przyszłości o środki zewnętrzne na renowację tego unikalnego obiektu. Chcielibyśmy, aby kaplica była dostępna dla zwiedzających, dlatego rozważamy np. zamontowanie przeszklonych drzwi.”
Ks. Banach podkreśla, że dotychczasowe działania opierały się wyłącznie na ofiarach z posług i w całości były przeznaczane na porządkowanie cmentarza. Brak formalnego statusu zabytku był dodatkowym obciążeniem finansowym (tylko cmentarz miał ten status – przyp. red.).
Wpisanie kaplicy do rejestru zabytków to ważny krok w ochronie dziedzictwa wielonarodowościowej społeczności ewangelickiej Suwałk. Dzięki temu miejsce to może stać się nie tylko pomnikiem historii, ale również przestrzenią dostępną dla mieszkańców i odwiedzających, którzy chcą lepiej poznać przeszłość regionu.
Fot. Niebywałe Suwałki