Czym są kleszcze, gdzie jest ich najwięcej, jak się przed nimi chronić i jak je usuwać. Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w specjalnym kompendium wiedzy na temat kleszczy.
Na świecie żyje prawie 900 gatunków kleszczy. Te małe pajęczaki z rodziny roztoczy opanowały niemal całą planetę. W Polsce najbardziej powszechne są kleszcz pospolity, kleszcz łąkowy i obrzeżek gołębi. Ocieplenie klimatu powoduje, że kleszczy jest coraz więcej, a wczesna jesień to drugi po wiośnie okres wzmożonej aktywności tych stworzeń. Co gorsza, coraz częściej są one nosicielami groźnych chorób. Obecnie, co trzeci kleszcz jest zarażony patogenami mogącymi wywoływać groźne infekcje. Do najgroźniejszych chorób przenoszonych przez kleszcze należą:
Anaplazmoza granulocytarna:
Jest to ostra, choroba gorączkowa przenoszona przez ukłucie kleszcza. Zakażenie jest niebezpieczne i może prowadzić do bardzo poważnych skutków.
Leczenie: Zazwyczaj stosuje się doksycyklinę. Alternatywnie u dzieci młodszych niż 8 lat i o lekkim przebiegu zakażenia oraz kobiet ciężarnych, stosuje się terapię ryfampicyną.
Babeszjoza:
Znana jest także pod nazwą malaria północy, ze względu na występowanie podobnych objawów. Babeszjoza często towarzyszy boreliozie i musi być leczona w pierwszej kolejności. Najczęściej ma przebieg bezobjawowy lub przypomina łagodne przeziębienie.
Leczenie: Terapia polega na podawaniu pacjentom leków przeciwmalarycznych i antybiotyków. W skrajnych przypadkach osoba chora może wymagać nawet przetoczenia krwi.
Bartonelloza:
Nazywana chorobą kociego pazura, gdyż chociaż wywoływana jest przez bakterie przenoszone m.in. przez kleszcze, to u ludzi przypadki zachorowań mają zwykle związek z podrapaniem przez chorego kota. Typowe objawy to powiększenie węzłów chłonnych, gorączka i zmęczenie.
Leczenie: Zazwyczaj dolegliwości szybko się cofają i następuje wyzdrowienie bez żadnych następstw. W sytuacjach ostrych zakażeń stosuje się tetracykliny, fluorochinolony i rifampicynę.
Borelioza:
Najbardziej znana i rozpoznawalna spośród chorób odkleszczowych. W Polsce najwięcej zachorowań odnotowuje się w północnej części kraju w okresie pomiędzy majem a listopadem. W początkowej fazie typowym objawem jest rumień wędrujący. Czasami jednak rumień się nie pojawia, wówczas o chorobie świadczą objawy grypopodobne związane ze stawami lub układem nerwowym.
Leczenie: w leczeniu boreliozy stosuje się antybiotyki. Kuracja trwa od trzech do czterech tygodni. Potwierdzeniem skuteczności antybiotykoterapii jest ustąpienie objawów klinicznych.
Gorączka Q
Nie jest przenoszona przez ukąszenia kleszczy, ale to kleszcze odpowiedzialne są za przenoszenie zakażeń pomiędzy zwierzętami. Do zakażeń u ludzi dochodzi głównie poprzez wdychanie skażonego bakterią powietrza. Często ma przebieg bezobjawowy, niekiedy wywołuje wysoką gorączkę, zaburzenia układu oddechowego, silne bóle głowy, światłowstręt i bóle mięśni. Czasem przybiera formę przewlekłą doprowadzając do zaburzeń w funkcjonowaniu organów wewnętrznych.
Leczenie: W leczeniu ostrej postaci – terapia antybiotykowa, postaci przewlekłe wymagają czasami interwencji chirurgicznej.
Koinfekcje
Jest to zakażenie wielogatunkowe wiążące się najczęściej z chorowaniem na boreliozę i jeszcze jedną chorobą odkleszczową, najczęściej jest to anaplazmoza lub kleszczowe zapalenie mózgu.
Leczenie: W zależności od rodzaju zakażeń, najczęściej terapia antybiotykowa. Ostre przypadki wymagają hospitalizacji.
TIBOLA
Zoonoza przenoszona przez kleszcza Dermacentor reticulatus, który najczęściej żeruje na psach. Jeżeli atakuje ludzi to najczęściej kobiety z długimi włosami. Po ukąszeniu powstaje strup na głowie.
Leczenie: Choroba ma łagodny przebieg, wywołuje osłabienie i czasowy brak włosów w miejscu strupa.
Tularemia
Odkleszczowa choroba zakaźna. Typowe objawy to gorączka, bóle mięśni, stawów i głowy, kaszel, osłabienie, duszności, wymioty, biegunka, wysypki i zapalenie spojówek.
Leczenie: Terapia antybiotykowa, ciężkie przypadki wymagają hospitalizacji.
W broszurze omówione są najlepsze sposoby na zabezpieczenie się przed kleszczami polegające na unikaniu miejsc będących siedliskami kleszczy, noszeniu odpowiedniej odzieży i używaniu repelentów. Opracowanie zawiera również prosty poradnik usunięcia kleszcza w 5 krokach, poglądowe mapy występowania kleszczy oraz informacje na temat zagrożeń związanych z kleszczowym zapaleniem mózgu.
