W skansenie w Zelwie trwa wydarzenie „Muzykanci (nie)obecni” – będące połączeniem działań artystyczno-edukacyjnych, a także próbą zdefiniowania kultury lokalnej – odpowiedzią na pytanie, jakie znaczenie mieli i mają dla lokalnej społeczności skrzypkowie i śpiewacy z Suwalszczyzny – Franciszek Racis, Mieczysław Pachutko oraz Stanisława Czuper.
Wydarzenie jest okazją do wzięcia udziału w warsztatach muzyczno-instrumentalnych oraz śpiewu (prowadzenie: Julita Charytoniuk, Mateusz Niwiński, Piotr Fiedorowicz, Vital i Paulina Voranau) – te ostatnie połączone z wizytą u śpiewaczki Weroniki Zubowicz ze Stanowiska oraz Stanisławy Czuper z Wysokiego. Również najmłodsi będą mogli skorzystać z oferty programowej festiwalu – to do nich skierowane są warsztaty artystyczne. Póki co, za nami m. in. części warsztatowe i odsłonięcie drewnalu Mieczysława Pachutko autorstwa Wiesława Szumińskiego.
Sobotni program składa się z warsztatów muzycznych dla dzieci, spotkania ze studiem folkloru podlaskich Białorusinów „Żemerwa” z Bielska Podlaskiego, prezentacji filmowej z archiwum Stowarzyszenia Krusznia (prowadzący – Kuba Pietrzak), ale i na zakończenie dnia – zabawy tanecznej (Kapela Niwińskich, Chłopcy z Nowoszyszek, Kapela Vitala Voranau’a “Rej”).
Festiwal zakończy się w niedzielę – poniżej znajduje się szczegółowy program warsztatów.
Kapela Niwińskich – Główny trzon kapeli tworzą małżonkowie, Mateusz i Agnieszka Niwińscy, współpracując z innymi muzykami, m.in. Jackiem i Kubą Mielcarkami, Angelą Zajtsewą, Marizą Nawrocką, Magdaleną Sobczak, Janem Tarkowskim. Niwińscy czerpią repertuar z muzyki Polski centralnej i południowo-wschodniej, szczególnie z mikroregionu Kajoków i Powiśla Maciejowickiego, ucząc się od mistrzów i poszukując archiwalnych nagrań oraz zapisów nutowych. Wykonując wiejskie tańce i zabawy sięgają po sprawdzoną przez pokolenia formułę spontanicznego, wiejskiego muzykowania, kultywując taneczny kontekst starej muzyki. Grywają najchętniej w formie niearanżowanej, podczas spontanicznych sytuacji tanecznych. W swoim repertuarze mają starodawne oberki, powiślaki, radomskie mazurki, kujawiaki oraz polki zasłyszane od znamienitych wiejskich skrzypków i harmonistów mazowieckich. Wykonują także melodie obrzędowe.
Kapela Vitala Voranau’a “Rej” – kapela grająca w składzie tradycyjnym: dudy białoruskie i skrzypce, a gościnnie również z innymi instrumentami. Gramy tradycyjny repertuar z różnych regionów Białorusi, a w szczególności muzykę białoruskiego Pojezierza, skąd wywodzą się dudy białoruskie.
Chłopcy z Nowoszyszek – Kontynuatorzy wiejskich tradycji muzykowania, uczniowie i przyjaciele dwóch wielkich postaci Franciszka Racisa i Mieczysława Pachutko od których pochodzi repertuar kapeli. Kapela mimo krótkiego stażu szybko zdobywa uznanie licznego grona miłośników tradycyjnego tańca, północno-wschodniego poczucia humoru i kresowej gościnności.
Fot. źródło: Stow. Krusznia – organizatorzy wydarzenia