Ubiegły rok przyniósł istotne efekty w regionie – wśród najważniejszych należy wymienić nową stację w Białymstoku oraz szybsze połączenia kolejowe do Warszawy. W skali lokalnej realizowane są inwestycje obejmujące budowę nowych przystanków oraz prace mające na celu utrzymanie torów w odpowiednim stanie, co poprawia komunikację i zmniejsza wykluczenie transportowe mniejszych miejscowości. W planach na najbliższe lata znajdują się modernizacja trasy Białystok – Ełk oraz linii prowadzącej do Łomży.
Najważniejsze inwestycje PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. na terenie województwa podlaskiego to budowa trasy Rail Baltica, realizacja „Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021–2025” oraz planowany powrót pociągów do Łomży. W regionie prowadzone są również lokalne przedsięwzięcia, takie jak działania w Augustowie czy Hajnówce, a także projekty o symbolicznym znaczeniu – m.in. przywrócenie połączeń kolejowych do Białowieży. Wszystkie te inicjatywy mają na celu zapewnienie wygodnych podróży zarówno na krótkich, codziennych trasach, jak i na dłuższych dystansach.
Coraz dłuższa Rail Baltica
Nowa stacja w Białymstoku stała się wizytówką miasta. W ostatnich latach przeszła gruntowną modernizację, a od września 2024 roku jest w pełni funkcjonalna. Z czterech nowoczesnych peronów odjeżdżają pociągi dalekobieżne i regionalne, a zadaszenie budzi uznanie zarówno mieszkańców, jak i turystów. Dostępność dla wszystkich pasażerów zapewniają przejście podziemne, ruchome schody i windy. Na ukończeniu są prace na odcinku Czyżew – Białystok, które objęły 71 km linii kolejowej, 6 stacji i 12 przystanków. Zrealizowano także 25 bezkolizyjnych skrzyżowań dróg z torami, co znacząco poprawia bezpieczeństwo. Dzięki inwestycji podróże na trasie Białystok – Warszawa są wygodniejsze i szybsze, a najszybsze pociągi pokonują ją w półtorej godziny.
Projekt realizowany jest w ramach „Prac na linii E75 na odcinku Czyżew – Białystok”. Wartość inwestycji wynosi prawie 3,4 mld zł i jest współfinansowana ze środków instrumentu CEF „Łącząc Europę”.
Prace nad Rail Baltica będą kontynuowane. Ogłoszono przetarg o rekordowej wartości 6 mld zł na budowę odcinka Białystok – Ełk, który obejmie 100 km linii kolejowej, 8 stacji i 10 przystanków. Roboty zaplanowano na lata 2025–2029. Na etapie projektowania znajduje się odcinek Ełk – Trakiszki, w tym modernizacja stacji w Suwałkach. Docelowo Rail Baltica będzie linią dwutorową i zelektryfikowaną, a pociągi pasażerskie na wybranych odcinkach osiągną prędkość 200 km/h lub więcej.
Pociągiem do Łomży
W listopadzie 2024 roku otwarto oferty w przetargu na rewitalizację trasy kolejowej Łapy – Śniadowo – Łomża. Planowane inwestycje mają umożliwić powrót połączeń pasażerskich do Łomży, trzeciego pod względem wielkości miasta w województwie. Na odcinku o długości 79 km przewidziano kompleksową modernizację linii, budowę i przebudowę przystanków oraz odbudowę dwóch stacji. Po zakończeniu prac pociągi między Łomżą a Białymstokiem będą pokonywały trasę w około 1 godzinę i 35 minut.
Projekt realizowany jest w ramach Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej „Kolej Plus” do 2029 roku.
Lokalne przystanki – wygodne dojazdy
W ramach „Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021–2025” modernizowane są przystanki w województwie podlaskim. Inwestycje te poprawiają dostępność kolei i zmniejszają wykluczenie komunikacyjne. Na liniach Białystok – Czeremcha oraz Sokółka – Suwałki zmodernizowano łącznie 15 przystanków. W grudniu oddano do użytku nowy przystanek – Repczyce w gminie Kleszczele. Uzupełnieniem tych działań jest budowa 7 parkingów przy przystankach i stacjach w regionie. Łączny koszt inwestycji to około 28,2 mln zł.
Przywracanie połączeń do Białowieży
Trwają starania o przywrócenie ruchu kolejowego na odcinku Hajnówka – Białowieża, co stworzyłoby nowe możliwości rozwoju lokalnej komunikacji oraz ruchu turystycznego. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z PKP S.A. i Starostwem Powiatowym w Hajnówce.
Kolej w liczbach
- 27 linii kolejowych o łącznej długości 792 km,
- 34 stacje i 68 przystanków,
- 497 przejazdów kolejowo-drogowych i przejść w poziomie szyn.