„Akela” autorstwa Radosława Rutkowskiego to przejmująca opowieść osadzona w powojennych realiach Polski. Książka zabiera czytelników w podróż do małej wsi na Podlasiu, gdzie losy Franciszka Śliwowskiego, jego rodziny i niezwykłego owczarka niemieckiego o imieniu Akela splatają się w historię pełną niespodziewanych zwrotów akcji. Opowieść oparta jest na prawdziwych wydarzeniach.
Akcja powieści „Akela” Radosława Rutkowskiego rozgrywa się w pierwszych latach po II wojnie światowej, w okresie pełnym niepewności i zmian dla Polski. Kraj, który dopiero co wyszedł z okupacji niemieckiej, znalazł się pod wpływem Związku Radzieckiego, co przyniosło ze sobą nowe wyzwania i zagrożenia dla obywateli. W tym czasie powszechny był strach przed aresztowaniem i uwięzieniem, co doskonale obrazuje historia Franciszka Śliwowskiego, ojca głównego bohatera książki.
Podlasie, region, w którym toczy się akcja „Akeli”, było szczególnie dotknięte powojenną rzeczywistością. Wieś Wnęki Stare, gdzie mieszka rodzina Śliwowskich, staje się mikrokosmosem odzwierciedlającym szersze problemy społeczne i polityczne tego okresu. Mieszkańcy, w większości rolnicy i rzemieślnicy, starali się odbudować swoje życie po latach konfliktu, jednocześnie borykając się z nowymi zagrożeniami ze strony władz komunistycznych.
Fragment powieści AKELA
Radosław Rutkowski
– Co mu się stało?
– Szuka koca.
– Jakiego koca?
– Ściągnął sobie koc z kanapy i rozłożył go pod stołem. Myślałby kto, że będzie tam sobie posłanie urządzał! Jego miejsce jest za drzwiami!
– On nie pozwoli się wyrzucić na dwór! – Jurek nie krył wyrzutu w głosie. Przybrał poważną minę i kręcił głową na znak, że jest przeciwny pomysłowi matki.
Doskonale wiedział, że Akela stawi zaciekły opór wszelkim próbom sprowadzenia go z powrotem pod drzewo.
– To jest pies! Ma siedzieć na podwórku! Tam ma pilnować, a nie tutaj!
– Ale on nie da się tam zostawić! Prędzej wyrwie drzwi z zawiasów!
– To wtedy pogonię go w trzy diabły!
Owczarek był coraz bardziej niespokojny. Biegał w tę i z powrotem z jęzorem zwisającym między zębami i powarkiwał. Jeśli nie może mieć koca z wersalki, znajdzie coś innego. Zajrzał do każdego pokoju, lecz nie natrafił na nic odpowiedniego. Znów zaczął szczekać, tym razem jednak przeciągle i z żalem.
Nagle zapadła głucha cisza. Zaniepokojona Natalia cofnęła się i rzuciła okiem w stronę sieni, ale Akeli tam nie było. Zrobiła kilka kroków, weszła do salonu i zamarła. Pies stał wyprężony pod ścianą, przymierzając się do ściągnięcia białego obrusu z wielkiego stołu ustawionego na samym środku pomieszczenia.
– Akela! – krzyknęła.
Owczarek spojrzał na nią, lecz ani myślał rezygnować ze swoich planów. Uniósł łeb i złapał obrus w zęby. Śliwowska podbiegła i w ostatniej chwili wyciągnęła dłoń, w przeciwnym razie masywny wazon spadłby na podłogę, rozbijając się na wiele kawałków.
– Jurek, zabierz go stąd! – krzyknęła w stronę kuchni. Chłopiec był tuż za jej plecami. Widział, jak pies siłuje się z matką, próbując zerwać obrus ze stołu. Bardzo się starał, ale nie mógł powstrzymać uśmiechu.
– To nie jest śmieszne! – Natalia była wściekła. Zwierzę zacisnęło zęby i ciągnęło z całych sił, ledwo dawała radę ustać na nogach. Obrus rozciągał się coraz bardziej i niewiele brakowało, by rozdarł się na dwie części.
– Musisz mu oddać ten koc… – odezwał się chłopiec, nie kryjąc rozbawienia.
Region ten, ze względu na swoje położenie i skomplikowaną historię, był miejscem, gdzie ścierały się różne wpływy kulturowe i etniczne. Wydarzenia historyczne mają bezpośredni i głęboki wpływ na losy bohaterów „Akeli”. Aresztowanie Franciszka Śliwowskiego przez służby bezpieczeństwa jest przykładem tego, jak wielka historia wkracza w życie zwykłych ludzi, zmieniając je diametralnie. Podejrzenie o związki z podziemiem staje się pretekstem do uwięzienia, co pokazuje, jak łatwo można było stać się ofiarą systemu w tamtym okresie.
Pojawienie się Akeli, owczarka niemieckiego, w domu Śliwowskich jest również pośrednim skutkiem wydarzeń historycznych. Pies, przyprowadzony przez towarzyszy Franciszka, staje się symbolem nadziei i przyjaźni w trudnych czasach. Relacja między młodym Jurkiem a Akelą rozwija się na tle powojennej rzeczywistości, pokazując, jak w obliczu codziennych trudności ludzie i zwierzęta mogą stworzyć silne więzi emocjonalne.
Powieść Rutkowskiego ukazuje również skomplikowane relacje międzyludzkie w małej społeczności. Strach, nieufność i uprzedzenia, będące konsekwencją wojennych i powojennych doświadczeń, kształtują interakcje między mieszkańcami wsi. Sam Akela, pies o niełatwym charakterze, budzi mieszane uczucia wśród sąsiadów, co dodatkowo komplikuje sytuację rodziny Śliwowskich.
Jednak ta niezwykła przyjaźń ma również swoje konsekwencje – a te nadejdą w finale powieści. Niektórzy z mieszkańców wsi, upokorzeni lub wystraszeni przez psa, który przez wiele lat bronił rodziny, czekali na okazję, by się zemścić. Tu należy postawić kropkę, by nie zdradzać finału historii opowiedzianej autorowi przez dziadka Jurka.
Książkę polecam, ponieważ to niezwykła historia, która łączy osobiste doświadczenia z szerszym kontekstem społecznym i historycznym. Tu kupisz książkę.
Konkurs! Wygraj książkę „Akela” Radosława Rutkowskiego!
Dzięki uprzejmości wydawnictwa Novae Res możecie wygrać 2 egzemplarzy książki „Akela” – poruszającej opowieści o przyjaźni, lojalności i trudach powojennych lat na Podlasiu, opartej na prawdziwych wydarzeniach.
Aby wziąć udział w konkursie, odpowiedz na pytanie:
Jak nazywa się główny bohater powieści, który tworzy niezwykłą więź z psem Akelą?
Odpowiedzi prosimy przesyłać do 10 października 2024 r. do godziny 12:00 na adres: redakcja@niebywalesuwalki.pl.
